ÜRETİM YÖNTEMİ
Sodyum Hidroksit doğal olarak meydana gelmez ama üretmek çok kolaydır. Genellikle Sodyum Klorür’ ün elektrolizi sonucu %50’ lik çözelti şeklinde üretilir. Bu esnada Klor gazı da ortaya çıkar. Çözeltideki su buharlaştırıldığında ise katı haldeki kostik elde edilir. Aynı zamanda Kalsiyum Hidroksit ve Sodyum Karbonat arasındaki bir çift yer değiştirme reaksiyonu ile de üretilebilir.
3 çeşit elektroliz üretim yöntemi vardır.
- Diyafram Hücreli
- Membran Hücreli
- Cıva Hücreli
Diyafram hücreli işlem (Griesheim hücresi, 1885) ve cıva hücreli işlem (Castner-Kellner hücresi, 1892) 1800’lerin sonlarına doğru bulunmuştur. Membran hücreli işlem ise çok daha yakın bir zamanda bulunmuştur (1970). Bu işlemlerin her birinde, anotta üretilen klorun, doğrudan veya dolaylı olarak katotta üretilen kostik sodadan ve hidrojenden ayrı tutulması için farklı yöntemler kullanılmaktadır.
Klor-alkali sanayiinde kullanılan en önemli kirletici madde cıva hücreli teknolojide kullanılan cıva maddesidir. İşlemin özelliklerine bağlı olarak cıva havaya, suya, atıklara ve ürünlere karışabilmektedir. 1998 yılında Batı Avrupa’da klor-alkali tesislerinden havaya, suya ve ürünlere karışan toplam cıva miktarı 9,5 ton olarak tespit edilmiştir. Münferit tesislerde klor üretim kapasitelerine bağlı olarak ton başına 0,2-3,0 g cıva salımı yapılmaktadır.
Diyafram teknolojisi ile ilgili en önemli husus asbest maddesidir. Çalışanların asbeste maruz kalmaları riski ve asbestin çevreye salınması çevresel sorunlar olarak değerlendirilmektedir.
Membran hücreli işlem, cıva ve asbest kullanılmadığı ve daha az enerji tükettiği için ekolojik açıdan, daha eski olan diğer iki işleme nazaran daha avantajlıdır. Bu avantajlarına rağmen, mevcut klor üretim tesislerinin çoğunun 1970’li yıllarda kurulmuş olması, bu tesislerin ortalama 40-60 yıl hizmet ömrüne sahip olmaları ve üretim kapasitesini artırma gereksinimi duyulmaması nedeniyle Avrupa’da membran hücreli üretime geçiş yavaş bir şekilde gerçekleşmektedir. Bu geçişi hızlandıracak herhangi bir yasal düzenleme de mevcut değildir.